Aplikacje webowe i mobilne stały się podstawą działalności biznesowej w niemal każdej branży. Przetwarzają dane osobowe, obsługują płatności, wspierają procesy logistyczne i komunikację z klientami.
Jednocześnie są atrakcyjnym celem dla cyberprzestępców. Nawet drobna luka może prowadzić do poważnych strat. Audyt bezpieczeństwa aplikacji pozwala wykryć te słabości, zanim zostaną wykorzystane przez atakujących.
W tym artykule dowiesz się:
- Czym jest audyt bezpieczeństwa aplikacji i kiedy go przeprowadzać
- Jakie zagrożenia najczęściej występują w aplikacjach webowych i mobilnych
- Czym audyt różni się od testów penetracyjnych i jak wygląda raport
- Jak audyt pomaga spełnić wymagania regulacyjne, takie jak RODO czy NIS2
Spis treści
- Czym jest audyt bezpieczeństwa aplikacji i kiedy jest potrzebny
- Etapy audytu aplikacji – jak wygląda proces?
- Najczęstsze podatności wykrywane podczas audytu
- Audyt aplikacji vs testy penetracyjne – podobieństwa i różnice
- Audyty a zgodność z RODO, ISO 27001, NIS2
- Co zawiera raport z audytu aplikacji
- FAQ – najczęstsze pytania
Czym jest audyt bezpieczeństwa aplikacji i kiedy jest potrzebny
Audyt bezpieczeństwa aplikacji to szczegółowa analiza, której celem jest identyfikacja podatności, błędów konfiguracji oraz problemów w logice działania aplikacji.
Obejmuje zarówno aspekty techniczne (kod, infrastruktura, protokoły), jak i proceduralne (np. sposób uwierzytelniania, zarządzanie sesją).
Audyt warto przeprowadzić, gdy:
- wdrażana jest nowa aplikacja lub duża aktualizacja,
- organizacja przygotowuje się do certyfikacji (np. ISO 27001),
- miało miejsce podejrzenie incydentu,
- aplikacja przetwarza dane osobowe, finansowe lub strategiczne.
Etapy audytu aplikacji – jak wygląda proces?
Profesjonalny audyt bezpieczeństwa aplikacji przebiega w kilku etapach:
1. Analiza wymagań i architektury
Na tym etapie audytorzy zbierają informacje o aplikacji, jej celu biznesowym, technologii, zewnętrznych integracjach i modelu użytkownika. Analiza obejmuje m.in.:
- architekturę aplikacji (monolit, mikroserwisy, architektura serverless),
- sposób autoryzacji i uwierzytelniania,
- dostępność aplikacji – publiczna czy zamknięta,
- stos technologiczny (np. Node.js, React, Spring, .NET, Laravel),
- integracje z zewnętrznymi API lub systemami (np. płatności, CRM).
Celem tego etapu jest dopasowanie zakresu testów do specyfiki aplikacji.
2. Testy manualne i automatyczne
Następnie przeprowadzana jest aktywna analiza podatności. W zależności od modelu dostępu stosuje się testy:
- Black-box – testy „z zewnątrz”, bez wiedzy o wewnętrznej strukturze systemu, jak potencjalny atakujący.
- Grey-box – testy z częściowym dostępem (np. jako użytkownik z ograniczonymi uprawnieniami).
- White-box – pełny dostęp do aplikacji, kodu i dokumentacji (najbardziej szczegółowe testy).
Wykorzystywane są narzędzia takie jak:
- automatyczne skanery (np. Burp Suite, ZAP, Acunetix),
- manipulacja żądaniami HTTP, wstrzykiwanie danych i testowanie podatności z OWASP Top 10.
Audytorzy ręcznie weryfikują znalezione podatności i sprawdzają ich wpływ na bezpieczeństwo aplikacji.
3. Analiza kodu źródłowego (secure code review)
Jeśli firma udostępnia kod źródłowy, przeprowadzana jest jego szczegółowa analiza.
Audytorzy sprawdzają:
- obecność niebezpiecznych funkcji i konstrukcji (np. eval, exec, dynamic SQL),
- brak walidacji danych wejściowych,
- sposób zarządzania sesjami i ciasteczkami,
- stosowanie zależności i bibliotek (czy nie zawierają znanych podatności).
Secure code review pozwala znaleźć błędy, których nie wykryją testy z poziomu interfejsu.
4. Weryfikacja dostępu i konfiguracji
Ten etap obejmuje testy tzw. security misconfiguration, czyli błędów w ustawieniach środowiska, uprawnień, ról i zasobów.
Analizie podlegają m.in.:
- mechanizmy logowania i zarządzania sesją (np. timeouty, dwuskładnikowe uwierzytelnianie),
- poprawność implementacji ról i dostępów (RBAC, ABAC),
- zasady polityki haseł i ich przechowywania,
- konfigurację serwerów, nagłówków bezpieczeństwa i HTTP Strict Transport Security (HSTS),
- bezpieczeństwo endpointów API (np. ograniczenia metod HTTP, ochrona przed brute force).
5. Raport końcowy i rekomendacje
Na zakończenie przygotowywany jest raport techniczny i menedżerski, który zawiera:
- szczegółowy opis znalezionych podatności (z podziałem na poziom ryzyka),
- wektory ataku i dowody ich istnienia (np. screeny, logi, payloady),
- zalecenia dotyczące naprawy i zabezpieczenia aplikacji,
- klasyfikację wg CVSS lub OWASP,
- podsumowanie ryzyk biznesowych w języku zrozumiałym dla kadry zarządzającej.
Raport może być również używany jako dowód działań prewencyjnych w przypadku audytów zgodności z ISO 27001, RODO, NIS2 lub DORA.
Najczęstsze podatności wykrywane podczas audytu
W trakcie audytów najczęściej wykrywane są luki z listy OWASP Top 10, takie jak:
- Broken Access Control – użytkownik może uzyskać dostęp do zasobów, do których nie powinien mieć uprawnień.
- Injection (np. SQLi) – możliwość wykonania nieautoryzowanych zapytań do bazy danych.
- Insecure Authentication – brak ochrony loginów i haseł, np. brak limitu prób logowania.
- Security Misconfiguration – domyślne ustawienia serwerów, brak szyfrowania, zbyt szerokie uprawnienia.
- Exposed APIs – źle zabezpieczone interfejsy umożliwiające przejęcie danych lub wykonanie operacji bez autoryzacji.
Audyt aplikacji vs testy penetracyjne – podobieństwa i różnice
Chociaż często używa się tych pojęć zamiennie, audyt i test penetracyjny różnią się zakresem i celem:
| Kryterium | Audyt bezpieczeństwa aplikacji | Test penetracyjny |
| Zakres | Szczegółowa analiza logiki, kodu, konfiguracji | Symulowany atak z perspektywy zewnętrznego napastnika |
| Metoda | Manualna, półautomatyczna, dokumentacyjna | Eksploatacja podatności |
| Cel | Wykrycie błędów projektowych i zgodności z normami | Sprawdzenie, co można realnie zyskać poprzez atak |
W praktyce oba podejścia uzupełniają się i warto je stosować naprzemiennie.
Audyty a zgodność z RODO, ISO 27001, NIS2
Audyt bezpieczeństwa aplikacji może być ważnym elementem dowodowym w procesie wykazywania zgodności z przepisami:
- RODO – art. 32 nakłada obowiązek zapewnienia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych.
- ISO 27001 – kontrola A.12.6.1 mówi o konieczności zarządzania podatnościami.
- NIS2 i DORA – wymagają aktywnego testowania i udokumentowanej odporności aplikacji kluczowych dla działalności firmy.
Więcej na temat RODO, ISO 27001 i NIS2 znajdziesz tutaj
Co zawiera raport z audytu aplikacji
Dobry raport z audytu nie ogranicza się do listy podatności. Powinien zawierać:
- Opis zagrożeń wraz z priorytetami (np. na podstawie CVSS)
- Rekomendacje techniczne i organizacyjne
- Oceny ryzyka dla poszczególnych komponentów
- Informacje przydatne dla działów IT, zarządu i compliance
Dzięki temu firma może nie tylko naprawić błędy, ale też lepiej zarządzać ryzykiem.
FAQ – najczęstsze pytania
Czy audyt aplikacji jest obowiązkowy?
Nie zawsze, ale w wielu branżach (np. finansowej) jest wymagany przez regulacje lub klientów.
Jak długo trwa audyt bezpieczeństwa aplikacji?
Zazwyczaj od 5 do 15 dni roboczych, w zależności od złożoności aplikacji i dostępności kodu źródłowego.
Czy potrzebny jest dostęp do kodu źródłowego?
Nie zawsze, ale analiza kodu znacznie zwiększa skuteczność audytu.
Czy audyt zakłóca działanie aplikacji?
Nie – testy są wykonywane w sposób bezpieczny, najczęściej na środowisku testowym.
Jaka jest różnica między audytem a testem bezpieczeństwa API?
Audyt obejmuje całą aplikację, a test API skupia się wyłącznie na interfejsach komunikacyjnych.
Podsumowanie
Audyt bezpieczeństwa aplikacji to kluczowy krok w zapewnieniu ciągłości działania, zgodności z regulacjami i zaufania klientów.
W dynamicznym świecie cyfrowym nie chodzi już o to, czy ktoś spróbuje zaatakować Twoją aplikację – tylko kiedy i czy będziesz na to gotowy.
Chcesz sprawdzić bezpieczeństwo swojej aplikacji?
Skorzystaj z bezpłatnej konsultacji z zespołem Cyberforces! Skontaktuj się z nami!
